Wykład ze stycznia (tylko te informacje, które są w zagadnieniach na zalicznie 14.01.15)

Mediatory pobudzające – neuroprzekaźniki, które powodują przekazanie impulsu nerwowego na następne komórki drogą depolaryzacji. Należą do nich: acetylocholina (Ach); aminokwasy – glutaminiany, asparaginiany; aminy – noradrenalina, adrenalina, dopamina, histamina; peptydy – substancja P, somatostatyna.

Mediatory hamujące – neuroprzekaźniki, które hamują przekazanie impulsu nerwowego na następne komórki drogą hiperpolaryzacji błony postsynaptycznej. Należą tu: aminokwasy – GABA, glicyna, alanina; aminy; peptydy – enkefaliny i niektóre prostaglandyny.

Rdzeń kręgowy – znajduje się w kanale kręgosłupowym kręgosłupa. Ma długość ok 45 cm. Podobnie jak mózg otoczony jest trzema oponami. Odchodzą do niego nerwy rdzeniowe będące częścią obwodowego układu nerwowego. Budowa wewnętrzna rdzenia jest odwrotna od mózgu - na zewnątrz znajduje się istota biała, a w środku jest istota szara włożona w kształt litery H.

Móżdżek - Położony w tylnej części czaszki. Składa się z dwóch różnych półkul połączonych w środku robakiem. Waży ok 150 g.
Do głównych funkcji móżdżku należą:
utrzymanie napięcia mięśniowego
utrzymanie równowagi i pionowej postawy ciała
koordynowanie ruchów mięśni


Rdzeń przedłużony – W rdzeniu przedłużonym znajdują się ośrodki kierujące wieloma funkcjami życiowymi organizmu. Do najważniejszych należą: oddechowy, naczynioworuchowy, czynności serca, pokarmowy.

Układ wsółczulny (część układu autonomicznego):
wzmożone wydzielanie gęstej śliny
szybsza praca serca
zwiekszenie dawki glukozy do mięśni i mózgu, przez rozkład glikogenu w wątrobie
rozszerzenie źrenic
rozkurcz mięśnia rzęskowego oka
stroszenie włosów
wydzielanie potu na dłoniach
rozkurcz mięśnia wypieracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej (trzymanie moczu)
pobudzenie nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki)
wzmożony skurcz mięśni gładkich
podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi poprzez zwężenie naczyń krwionośnych
rozszerzenie mięśni oskrzeli w płucach


Układ przywspółczulny (część ukladu autonomicznego):
zwężenie źrenicy
hamowanie wydzieliny śliny
hamowanie czynności serca (zmniejszanie siły skurczy)
zwężenie oskrzeli
rozszerzenie naczyń krwionośnych
powstaje spadek ćiśnienia tętniczego we krwionośnychnasilenie skurczu przewodu pokarmowego
kurczenie pęcherza moczowego

Opony mózgowo-rdzeniowe – błony zbudowane z tkanki łącznej zbitej otaczającej mózgowieoraz rdzeń kręgowy. Ich funkcją jest ochrona mózgowia przed urazami mechanicznymi, a płyn mózgowo-rdzeniowy znajdujący się między nimi pełni funkcje amortyzacyjne.


Śródmózgowie, środkowa część mózgu kręgowców, w której znajduje się tzw. wodociąg mózgu łączący III i IV komorę mózgową.



Międzymózgowie jest częścią przodomózgowia. Warunkuje spełnienie wszystkich czynności zależnych od autonomicznego układu nerwowego np. połykanie. Składa się głównie z tworów otaczających komorę trzecią. Do międzymózgowia należą:
podwzgórze
wzgórze
nadwzgórze


Kresomózgowie - część mózgowia obejmująca półkule mózgu, spoidła mózgu (w tym ciało modzelowate), blaszkę krańcową, jądra podstawne, hipokamp, komory boczne, sklepienie oraz węchomózgowie. Kresomózgowie nadzoruje większość czynności fizycznych i umysłowych. Różne obszary kresomózgowia są odpowiedzialne za rozmaite reakcje świadome. Ze względu na swą wielkość i widoczność (u człowieka przykrywa, oprócz móżdżku, wszystkie pozostałe elementy mózgowia) zwłaszcza u ssaków wyższych,kresomózgowie potocznie utożsamiane jest z mózgiem.