Wykład 5 - 06.05.2015

OSOBY NIESŁYSZĄCE I SŁABOSŁYSZĄCE

Ryzyko audiologiczne
⋄ jeśli w rodzinie występowały przypadki wczesnego zaburzenia słuchu;
⋄ wartość bilirubiny wynosiła od 29mg/100 i więcej;
⋄ matka przeszła różyczkę w czasie ciąży;
⋄ u dziecka występują zniekształcenia uszu, nosa i podniebienia;
⋄ waga noworodka < 1500g.

Czynniki, od których zależy rozwój mowy u dziecka z zaburzeniami słuchu:
⋄ wiek, w którym nastąpiło zaburzenie słuchu;
⋄ stopień uszkodzenia słuchu;
⋄ moment postawienia diagnozy i objęcia dziecka usprawnianiem (wyposażenia w aparaty słuchowe);
⋄ współwystępowanie innych wad;
⋄ poziom rozwoju intelektualnego;
⋄ poziom pamięci słuchowej;
⋄ kultura językowa środowiska wychowawczego;
⋄ postawy rodziców.

Nie można stawiać znaku równości między osobami niesłyszącymi i słabosłyszącymi.

Historia kształcenia niesłyszących (wybrane fakty)
⋄ 1770: Charles de I’Epee, szkoła w Paryżu, wprowadzenie metody migowej;
⋄ 1778: Samuel Heinicke, szkoła w Lipsku, metoda głosowa;
⋄ 1880: Międzynarodowy Kongres w Mediolanie, wprowadzenie metody głosowej do szkół i zakładów;
⋄ XIX/XX wiek: metoda kombinowana;
⋄ 1817: szkoła w Warszawie, metoda migowa, głosowa, mieszana;
⋄ 1983: Kongres suropedagogów w Hamburgu, wprowadzenie języka migowego jako równoprawnego z metodą głosową.

Charakterystyka 4 stopni ubytku słuchu:
1/ Stopień lekki: dzieci są w stanie odbierać mowę poprzez słuch i odbierają ją w sposób prawidłowy. Może wystąpić mniejszy zasób słów niż u rówieśników. U osób w tej grupie pojawiają się problemy słyszenia w hałasie i większej odległość. Mają problem z korzystaniem z radia, telewizora czy telefonu. U niektórych dzieci mogą pojawiać się problemy z wymową głosek „sz”, „dż”. Osoby z lekkim upośledzeniem rzadko korzystają z aparatów słuchowym.
2/ Umiarkowany ubytek słuchu: tutaj mowa rozwija się spontanicznie poprzez naśladowanie otoczenia (ale występuje z opóźnieniem w stosunku do rówieśników) np. pojawiają się wady wymowy głoski „sz” „dż”, ale też problemy z głoskami dźwięcznymi i bezdźwięcznymi. Osoby te muszą korzystać z aparatów słuchowych. Na co dzień mogą mieć problemy z korzystania z radia, telefonu, TV. Posiadają umiejętność odczytywania mowy z ust.
3/ Znaczny ubytek słuchu: mowa nie rozwija się spontanicznie, dziecko nie odbiera dźwięków, nie reaguje na nie oraz nie przyswaja ich. Uczy się odczytywania mowy z ust oraz języka migowego. W mowie pojawiają się różne błędy i trudności. Bardzo duże trudności w korzystaniu z radia, TV. Dodatkowo ograniczony zasób słownictwa.
4/ Głęboki ubytek słuchu: język migowy, odczytywanie mowy z ust, konieczność stosowania aparatów słuchowych, mały zasób słów a także zaburzenie rytmu mowy czy intonacji.

2 wersje systemu językowo-migowego
a. pełny
- stosowany oficjalnie
- posługują się nauczyciele/wychowawcy
- ważny przy przyswajaniu prawidłowej gramatyki
- wyposażony w znaki:
~ ideograficzne (odzwierciedlają osoby, zjawiska, różne części mowy)
~ daktylograficzne (mowa palcowa, do przekazywania liter)
b. uproszczony
- posługują się nim sami niesłyszący
- znaki migowe ideograficzne i daktylograficzne ale bez końcówek
- fonogesty (zw. z językiem mówionym i pomagają w odczytywaniu mowy z ust)



Stereotypy na temat osób z zaburzeniem słuchu
1. Osoby niesłyszące są mniej inteligentne niż słyszące.
2. Niesłyszący maja podobne zdolności, ideały i stosunek do innych, wszyscy, którzy utracili słuch są tacy sami.
3. Wszyscy niesłyszący używają języka migowego.
4. Wszyscy niesłyszący odczytują mowę z ust.